Door: Redouan Ameziane, belastingadviseur bij Scab
Op donderdag 6 juni 2024 heeft de Hoge Raad uitspraken gedaan in vijf procedures over de heffing in box 3. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat zowel de Wet rechtsherstel box 3 (2017-2022) als de Overbruggingswet box 3 (vanaf 2023) in strijd zijn met het discriminatieverbod en het eigendomsrecht zoals vastgelegd in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).
Achtergrond van de procedures
Het box 3-stelsel hanteert een berekeningssystematiek met rendementspercentages die het werkelijke rendement behoren te benaderen. Hierbij is in de wet geregeld dat dit gebeurt op basis van forfaitaire rendementspercentages. De Hoge Raad oordeelt nu dat dit voor andere bezittingen dan banktegoeden nog steeds leidt tot een schending van het discriminatieverbod van artikel 14 EVRM en het eigendomsrecht van artikel 1 Eerste Protocol. Dit betekent dat belastingplichtigen bezwaar kunnen aantekenen tegen het forfaitair rendement, als het werkelijke rendement lager is.
Bepaling van het werkelijke rendement
De Hoge Raad heeft nieuwe regels vastgesteld voor het bepalen van het werkelijke rendement. Dit omvat zowel direct rendement (zoals rente, dividend en huur) als indirect rendement (zoals gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen van vastgoed en aandelen). Bij deze berekening wordt geen rekening gehouden met inflatie of kosten. De Hoge Raad heeft in haar arresten een aantal uitgangspunten geformuleerd.
Uitgangspunten voor het werkelijke rendement:
- Zowel direct als indirect rendement wordt meegenomen.
- Voor de waardering van woningen wordt de WOZ-waarde gebruikt.
- Het heffingsvrije vermogen van € 57.000 per persoon (2024) wordt niet meegenomen.
- Vermogensmutaties gedurende het jaar tellen mee.
- Inflatie wordt niet in aanmerking genomen.
- Kosten worden niet afgetrokken, behalve de werkelijke rente van schulden die tot het vermogen in box 3 behoren.
- Verliezen uit andere jaren kunnen niet worden verrekend.
Bewijslast
De belastingplichtige is verantwoordelijk voor het bewijzen van het werkelijke rendement. Dit betekent dat je feiten moet kunnen overleggen en aannemelijk maken wat het werkelijke rendement is op jouw gehele box 3-vermogen.
Proces en planning rechtsherstel
De Belastingdienst zal in oktober 2024 alle belastingplichtigen informeren over het proces en de planning van het rechtsherstel. Vanaf juni 2025 kun je de Belastingdienst verzoeken om rechtsherstel. De vaststelling van verminderingsbeschikkingen zal naar verwachting medio 2026 plaatsvinden.
Scab is het op een aantal punten niet eens met de uitspraak van de Hoge Raad. Zo vinden wij het vreemd dat ongerealiseerde vermogensbestanddelen ook meetellen voor het vaststellen van het werkelijke rendement, terwijl kosten niet worden meegenomen in de berekening.
Meer weten? Scab helpt!
Heb je vragen over wat de impact van deze uitspraak zou kunnen zijn op jouw bedrijf? Neem dan contact op met Redouan Ameziane, belastingadviseur bij Scab. Mail naar rameziane@scabadvies.nl of bel (013) 583 67 34.