Door Marcel Muijtjens, manager fiscaal bij Scab
In de aangifte inkomstenbelasting over 2021 inkomen uit sparen en beleggen (box 3) aangegeven? Dit inkomen is niet gebaseerd op daadwerkelijk behaalde rendementen, maar is een fictief rendement, gebaseerd op de hoogte en samenstelling van het vermogen.
In haar arrest van 24 december 2021 (het “Kerstarrest”) heeft de Hoge Raad geoordeeld dat deze manier van heffing in strijd is met Europees recht en dat zoveel mogelijk aangesloten moet worden bij het rendement dat daadwerkelijk wordt behaald uit sparen en beleggen.
De Belastingdienst heeft geprobeerd om aan de Hoge Raad tegemoet te komen door sindsdien het inkomen in box 3 te berekenen op basis van de hierna toe te lichten ‘spaarvariant’. Hoewel in sommige gevallen het inkomen beter aansluit op het werkelijke rendement, zijn er ook gevallen waarin deze manier van heffen juist leidt tot een zwaardere heffing. Misschien ook in jouw geval. We leggen hierna uit wat je kunt doen om de heffing in box 3 mogelijk te verlagen en waarin Scab je kan helpen.
Spaarvariant
De Belastingdienst hanteert nu een nieuwe berekening van het fictieve vermogen, gebaseerd op een drietal categorieën met verschillende fictieve rendementspercentages (ook wel “spaarvariant” genoemd). In aanslagen, welke nu worden opgelegd, over de jaren 2017 t/m 2022 worden de oude methode en de spaarvariant met elkaar vergeleken. De meest voordelige methode voor de belastingplichtige wordt door de Belastingdienst gehanteerd bij het bepalen van het fictief rendement. Vanaf 2023 is de spaarvariant in de wet opgenomen en daarmee de methode om het inkomen uit sparen en beleggen te berekenen. Aanslagen over eerdere jaren (2017 tot en met 2021) worden automatisch aangepast, wanneer de spaarvariant voordeliger is dan de oude methode. Ook wanneer de aangifte op basis van de oude methode is ingediend.
In de spaarvariant wordt rekening gehouden met het werkelijk rendement door het vermogen in te delen in verschillende categorieën met ieder een eigen (verondersteld) rendement. Volgens de wetgever sluit deze berekening beter aan bij het werkelijk rendement. De categorieën en rendementen over 2022 zijn als volgt vastgesteld:
| Spaar- en banktegoeden | rendement van 0,01% negatief |
| Overige bezittingen | rendement van 5,53% |
| Schulden | rendement van 2,28% |
Let op: ook in de spaarvariant wordt gebruik gemaakt van fictieve rendementen die niet hoeven aan te sluiten met het daadwerkelijk behaalde rendement.
Bezwaar maken?
Op dit moment wordt tegen aanslagen, met een inkomen berekend op basis van de spaarvariant, massaal bezwaar gemaakt. De Belastingdienst heeft aangegeven al deze bezwaarschriften aan te houden tot de staatssecretaris meer duidelijkheid geeft over de afhandeling ervan. Ook zijn hierover de eerste rechtszaken gevoerd waarin belastingplichtigen van lagere rechters (gedeeltelijk) gelijk hebben gekregen. De kans is aanwezig dat ook de Hoge Raad zal oordelen dat de nieuwe spaarvariant in strijd is met Europees recht.
Als je van mening bent dat het rendement, berekend door middel van de spaarvariant, te hoog is in vergelijking met het werkelijke rendement, adviseren wij je om bezwaar te maken tegen de desbetreffende aanslag. Belastingplichtigen die geen bezwaar maken tegen hun aanslag, zullen naar alle waarschijnlijkheid geen recht hebben op een mogelijke compensatie als de Hoge Raad oordeelt dat ook de spaarvariant in strijd is met Europees recht.
Wat kan Scab voor je doen?
Als we jouw aangifte verzorgen, kunnen we doorgaans niet beoordelen of bezwaar tegen de fictieve rendementsheffing loont. Wij zijn immers in veel gevallen niet op de hoogte van het door jou werkelijk behaalde rendement in box 3. Onduidelijk is op dit moment of het werkelijk rendement alleen bestaat uit gerealiseerde resultaten (bijv. ontvangen rente, dividend of huuropbrengsten) of dat ook resultaten die nog niet zijn gerealiseerd (bijv. waardestijgingen/dalingen van onroerend goed of koersresultaten van aandelen) moeten worden meegenomen.
In elk geval gaan we bij het opvragen van jouw gegevens voor de aangifte inkomstenbelasting over 2022 in een aparte begeleidende brief, nog een keer jouw aandacht vragen voor box 3. Als bijlage bij die brief, vind je een rekenmodel die je helpt om een beeld te krijgen van het behaalde rendement versus het wettelijke fictieve rendement. Bij het opstellen van de aangifte inkomstenbelasting moeten we het box 3- vermogen en -inkomen bepalen conform de actuele wettelijke regelgeving (zijnde de spaarvariant).
Wij hopen dat in de komende maanden meer duidelijkheid komt over de wijze waarop de box 3-heffing dient plaats te vinden.
Meer weten?
Als je vragen hebt over dit onderwerp kun je contact opnemen met onze medewerkers van de aangiftepraktijk via aangiften@scabadvies.nl of met je adviseur.